The Khmer Movement for Democracy (KMD) has closely observed the outcomes of Chinese President Xi Jinping’s visit to Cambodia
- admin
- 0 Comments
April 21, 2025
STATEMENT
ចលនាខ្មែរដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ (KMD) បានតាមដានយ៉ាងដិតដល់នូវលទ្ធផលនៃដំណើរ ទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជីនពីង មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៧-១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ ជាការគួរឲ្យសោកស្ដាយ យើងមើលឃើញថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះមិន បានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងណាមួយសម្រាប់សាធារណជនខ្មែរ ឬប្រជាជាតិយើងទាំងមូល នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាបានពង្រឹងឱ្យកាន់តែខ្លាំងក្លាឡើងថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនងដែលមានយ៉ាង រឹងមាំរួចទៅហើយរវាងបក្សកុម្មុយនីស្តចិន (CCP) និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា (CPP)។
លទ្ធផលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតី ស៊ី បង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជាបានឱ្យតម្លៃ យ៉ាងសំខាន់ទៅលើគំនិតផ្តួចផ្តើមនានារបស់ប្រទេសចិនក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំពិភពលោក រួមមាន៖ គំនិតផ្តួចផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍សកល (GDI) គំនិតផ្តួចផ្តើមសន្តិសុខសកល (GSI) និងគំនិតផ្តួចផ្តើម អរិយធម៌សកល (GCI)។ អ្នកសង្កេតការណ៍ជាច្រើនអះអាងថា គំនិតផ្តួចផ្តើមទាំងនេះធ្វើឱ្យខូច ខាតទៅដល់សណ្តាប់ធ្នាប់សកលលោកសេរី ហើយត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឧបករណ៍ចម្បងសម្រាប់
បក្សកុម្មុយនីស្ដចិនក្នុងការរក្សាបាននូវអំណាចគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួន។ ជាមួយនឹងការផ្សាភ្ជាប់ខ្លួនទៅ នឹងគំនិតផ្តួចផ្តើមទាំងនេះ ប្រទេសកម្ពុជាមានហានិភ័យជាមួយនឹងការកំណត់ឡើងវិញនូវបទដ្ឋាន សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ តាមមធ្យោបាយមួយដែលផ្ទុយគ្នាទាំងស្រុងទៅនឹងគោលការណ៍ដែលប្រកាន់ យកដោយបណ្ដាប្រទេសដែលអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីនានា ដូចជា៖ សហរដ្ឋអាមេរិក សហ ភាពអឺរ៉ុប និងអង្គការអន្តរជាតិផ្សេងទៀត ដូចជាអង្គការសហប្រជាជាតិជាដើម។
អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MOU) ទាំង៣៧ និងកិច្ចព្រមព្រៀងនានាដែលបានចុះ ហត្ថលេខាដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិងសមភាគីចិនរបស់ពួកគេ មិនបានផ្តល់នូវដំណោះស្រាយ ជាក់ស្តែងសម្រាប់លើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនោះឡើយ ជាពិសេសចំពោះ បញ្ហាប្រឈមចម្បងៗដែលកើតឡើងដោយសារការបង្កើនពន្ធគយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមាន រហូតដល់៤៩%នោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះហាក់ដូចជាបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីការបោះ បង់ចោលអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាថ្នូរទៅនឹងការទទួលយកការគាំទ្ររបស់ប្រទេស ចិន ដើម្បីរក្សាអំណាចនយោបាយរបស់លោកអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងកូនប្រុសរបស់ គាត់គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅវិញទេ។
KMD សូមសម្តែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះវត្តមានកាន់តែច្រើនឡើងៗនៃបណ្តាញ ឧក្រិដ្ឋជនចិនដែលកំពុងប្រតិបត្តិការជាមួយនិទណ្ឌភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ការជ្រៀតចូលនៃ ក្រុមម៉ាហ្វីយ៉ាចិនទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមខ្មែរ គឺជាការគំរាមកំហែងដោយផ្ទាល់មួយ មិនត្រឹមតែ ទៅលើសន្តិសុខជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែវាប៉ះពាល់ទៅដល់ស្ថិរភាពតំបន់ និងពិភពលោកថែមទៀត។ ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនបច្ចេកវិទ្យាដែលមានអង្គការចាត់តាំងទាំងនេះធ្វើកិច្ចប្រតិបត្តិការឆ្លងដែន មានការ ពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងការជួញដូរមនុស្ស ការរៀបចំការបោកប្រាស់តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ និងការចាត់ចែង កិច្ចប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុខុសច្បាប់។ ទាំងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលចិន ត្រូវតែទទួលខុស ត្រូវចំពោះការបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យកិច្ចការប្រតិបត្តិការទាំងនេះកើតឡើង ដែលបានបង្កផលប៉ះពាល់ យ៉ាងធ្ងន់ទៅដល់សហគមន៍ងាយរងគ្រោះនានា ព្រមទាំងគំរាមកំហែងទៅដល់សន្តិសុខបច្ចេកវិទ្យា និងនីតិរដ្ឋសកលថែមទៀត។
យើងមានការព្រួយបារម្ភបន្ថែមទៀតចំពោះផលជះនៃការបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកឌីជីថលរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសចិន។ ការចាត់ចែងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះមានហានិភ័យ នៅលើការដែលគេអនុញ្ញាតឱ្យគណបក្សកុម្មុយនីស្ដចិន ផ្ដល់ការបណ្តុះបណ្តាលដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា នៅក្នុងការតាមឃ្លាំមើល ការចាប់ពិរុទ្ធ និងការគ្រប់គ្រងព័ត៌មាន។ ជាលទ្ធផល ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអាច នឹងប្រឈមមុខក្នុងពេលឆាប់ៗនេះទៅនឹងការរឹតត្បិតកាន់តែធ្ងន់ថែមទៀតទៅលើការទទួលបាន ព័ត៌មានដោយសេរី និងឯករាជ្យ រួមជាមួយនឹងការស្រុតចុះកាន់តែខ្លាំងឡើងថែមទៀតនូវឯកជនភាព និងសេរីភាពស៊ីវិលរបស់ពួកគេ។ ការបន្ស៊ីអភិបាលកិច្ចឌីជីថលរបស់ប្រទេសកម្ពុជាជាមួយនឹងបទដ្ឋានបែបផ្តាច់ការ បង្ហាញឱ្យឃើញអំពីដំណើរថយក្រោយដ៏គួរឱ្យសោកស្ដាយមួយនៃសេចក្តីប៉ង ប្រាថ្នាចង់បានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើង។
ចលនាខ្មែរដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យជឿជាក់ថា វឌ្ឍនភាពពិតប្រាកដសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវតែចាក់ឫសនៅក្នុងគោលនយោបាយដែលបម្រើផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ការលើកកម្ពស់ អភិបាលកិច្ចតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ និងការធានាឱ្យមានគណនេយ្យភាព។ ជាការគួរឱ្យសោក ស្ដាយ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះបានជួយពង្រឹងទៅដល់ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន ដែលមានភាពលម្អៀងទៅ រកឥស្សរជននយោបាយមួយក្ដាប់តូច ច្រើនជាងទៅលើតម្រូវការ និងសេចក្តីប៉ងប្រាថ្នារបស់ប្រជា ពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ។ លទ្ធផលនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះនឹងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាត្រូវប្រឈមជាមួយ នឹងនឹងការក្លាយខ្លួនទៅជាប្រភពកម្លាំងពលកម្មមានតម្លៃថោកមួយសម្រាប់ទីផ្សារប្រទេសចិន ហើយ ក៏ជាកន្លែងចាក់ចោលនូវមុខទំនិញទាំងឡាយណាដែលប្រទេសចិនមិនអាចនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារ អន្តរជាតិបាន។ ជាងនេះទៅទៀត ធនធានធម្មជាតិសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសយើងទំនងជាត្រូវធ្លាក់ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ជនជាតិចិនធ្វើឲ្យភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទសយើងមានសភាពកាន់តែធ្ងន់ឡើងថែមទៀត។
KMD ក៏មានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងធំធេងចំពោះការបន្តបាត់បង់បូរណភាពទឹកដីនៃប្រទស កម្ពុជាយើង។ ក្នុងប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ថ្មីៗនេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលរងការបាត់បង់ទឹកដីជាប្រវត្តិ សាស្ត្រ រួមទាំងកោះគជ់ (បច្ចុប្បន្នស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសថៃ) ដោយសារតែអភិបាល កិច្ចទន់ខ្សោយ ការផ្គាប់ផ្គុនផ្នែកនយោបាយ និងការខកខានក្នុងការការពារផលប្រយោជន៍ជាតិ។ ឆន្ទៈរបស់របបគ្រប់គ្រងបច្ចុប្បន្នដែលបានដោះដូរអធិបតេយ្យភាពជាតិជាមួយនឹងផលប្រយោជន៍ នយោបាយក្នុងរយៈពេលខ្លី ធ្វើឱ្យទឹកដី ព្រំដែន និងអត្តសញ្ញាណជាតិរបស់យើង មានហានិភ័យ។
យើងសូមរំលឹកសហគមន៍អន្តរជាតិមេត្តាជ្រាបថា មាគ៌ារបស់ប្រទេសកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរក សន្តិភាព លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ ត្រូវបានបង្កើតឡើងតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀង សន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដែលប្រទេសចិនក៏ជាហត្ថលេខីមួយផងដែរ។ កិច្ចព្រមព្រៀង សន្តិភាពនេះធានានូវអធិបតេយ្យភាព ឯករាជ្យភាព បូរណភាពទឹកដីនៃប្រទេសកម្ពុជា និងសិទ្ធិស្វ័យ សម្រេចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងការជ្រើសរើសដោយសេរីនូវអនាគតនយោបាយរបស់ពួកគេ។ ការរំលោភលើគោលការណ៍ទាំងនេះដោយរបបគ្រប់គ្រងនៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្រោមការ យល់ព្រម និងការជួយទំនុកបម្រុងរបស់បក្សកុម្មុយនីស្តចិន គឺជាអំពើក្បត់មួយទៅលើការប្តេជ្ញាចិត្ត ជួយគាំទ្រប្រទេសកម្ពុជាក្រោយពីការបញ្ចប់ជម្លោះផ្ទៃក្នុង និងទៅលើកាតព្វកិច្ចអន្តរជាតិផងដែរ។
ស្ថានភាពគួរឱ្យព្រួយបារម្ភដូចគ្នាមួយទៀតនោះគឺការវិលត្រឡប់បន្តិចម្តងៗរបស់គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជាទៅរកគោលនយោបាយសម័យខ្មែរក្រហម ជាមួយនឹងអំណាចគ្រប់គ្រងផ្តាច់ការ អភិបាលកិច្ចតាមបែបបំភិតបំភ័យ ការគាបសង្កត់អ្នកប្រឆាំង និងការបំបិទមាត់សង្គមស៊ីវិល។ មាន អតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមជាច្រើននាក់នៅបង្កប់ខ្លួនក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធអំណាចបច្ចុប្បន្ន។ រឿងរ៉ាវដ៏ ជូរចត់នៃរបបគ្រប់គ្រងដ៏សាហាវឃោរឃៅបំផុតមួយក្នុងសតវត្សទី២០ មិនត្រូវបានបំភ្លេច ឬមិនត្រូវ ឱ្យកើតមានម្តងទៀតនៅក្រោមឈ្មោះផ្សេងនោះទេ។
KMD សូមជំរុញដោយទទូចឱ្យសាធារណជនខ្មែររក្សាស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្ន និងត្រូវធ្វើការតស៊ូ មតិដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឱ្យប្រទេសរបស់យើងក្នុងពេលអនាគតអាចកសាងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិមួយ ដោយឈរលើមូលដ្ឋាននៃការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក និងធានាបាននូវផលប្រយោជន៍ពិតប្រាកដ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប។ យើងក៏សូមអំពាវនាវដល់សហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសបណ្ដា ប្រទេសហត្ថលេខីដើមនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស សូមចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ដើម្បីធានាការ អនុវត្តតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀង ការស្តារឡើងវិញនូវសិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និង ការទាមទារឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលចិន ទទួលខុសត្រូវចំពោះទង្វើរបស់ខ្លួន៕
The Khmer Movement for Democracy (KMD) has closely observed the outcomes of Chinese President Xi Jinping’s visit to Cambodia on April 17–18, 2025. Regrettably, we find that this visit has not yielded any tangible benefits for the Cambodian public or our nation as a whole. Instead, it has solidified the already strong ties between the Chinese Communist Party (CCP) and the Cambodian People’s Party (CPP).
The outcomes of President Xi’s visit indicate that Cambodia has placed significant value on various Chinese global leadership initiatives, including the Global Development Initiative (GDI), Global Security Initiative, and Global Civilization Initiative (GCI). Many observers contend that these initiatives undermine the liberal global order and serve primarily as tools for the CCP to maintain its regime. By aligning with these initiatives, Cambodia risks redefining international human rights norms in ways that conflict with the principles upheld by liberal democracies such as the United States, the European Union, and other international organizations like the United Nations.
The 37 Memoranda of Understanding (MoUs) and agreements signed between the Cambodian government and their Chinese counterparts fail to provide concrete solutions for improving the livelihoods of Cambodian citizens, particularly in light of the significant challenges posed by U.S. tariffs of up to 49%. Instead, these agreements appear to represent a surrender of Cambodia’s sovereignty in exchange for China’s support in maintaining the political power of Prime Minister Hun Sen and his son, Hun Manet.
KMD expresses deep concern about the growing presence of Chinese criminal networks operating with impunity in Cambodia. The infiltration of Chinese mafia into Cambodia’s economy and society is a direct threat not only to national security but also to regional and global stability. These organized cybercrime syndicates operate across borders, engaging in human trafficking, online scams, and illicit financial operations. Both the Cambodian and Chinese governments must be held accountable for enabling these operations, which have devastating impacts on vulnerable communities and threaten global cybersecurity and rule of law.
We are further alarmed by the implications of increased digital cooperation between Cambodia and China. These arrangements risk allowing the CCP to train Cambodian authorities in surveillance, censorship, and information control. As a result, Cambodian citizens may soon face even more severe restrictions on their access to free and independent news, along with further erosion of their privacy and civil liberties. The alignment of Cambodia’s digital governance with authoritarian norms would represent a grave setback for the democratic aspirations of our people.
The Khmer Movement for Democracy believes that true progress for Cambodia must be rooted in policies that serve the interests of the Cambodian people, promote democratic governance, and ensure accountability. Unfortunately, this visit has reinforced a status quo that favors political elites over the needs and aspirations of ordinary citizens. As a result of these agreements, Cambodia risks becoming a source of cheap labor for the Chinese market, while also serving as a dumping ground for goods that China cannot export to international markets. Furthermore, our country’s key natural resources are likely to fall under Chinese control, exacerbating our economic vulnerabilities.
KMD is also deeply troubled by the continued erosion of Cambodia’s territorial integrity. In recent decades, Cambodia has suffered the loss of historic territories, including Koh Kut (now under Thai administration), due to weak governance, political appeasement, and a failure to defend national interests. The current regime’s willingness to trade away sovereignty for short-term political gain places even more of our land, borders, and national identity at risk.
We remind the international community that Cambodia’s path to peace, democracy, and national reconciliation was founded upon the 1991 Paris Peace Accords, to which China is a signatory. These Accords guarantee Cambodia’s sovereignty, independence, territorial integrity, and the right of its people to freely choose their political future. The blatant violations of these principles by the CPP regime—under the endorsement and cover of the CCP—constitute a betrayal of Cambodia’s post-conflict commitments and international obligations.
Equally alarming is the CPP’s gradual return to policies reminiscent of the Khmer Rouge era, with authoritarian control, fear-based governance, suppression of dissent, and the silencing of civil society. Many former Khmer Rouge cadres remain embedded in the current power structure. The memory of one of the 20th century’s most brutal regimes must not be ignored or repeated under a different name.
KMD urges the Cambodian public to remain vigilant and to advocate for a future where our country’s relationships are built on mutual respect and genuine benefit for all citizens. We also call upon the international community—particularly the original signatories of the Paris Peace Accords—to take urgent action to ensure their enforcement, restore democratic rights in Cambodia, and hold both the Cambodian and Chinese governments accountable for their actions.
